Wiercenie studni głębinowej od A do Z. Kompleksowy poradnik
Twoja działka lub gospodarstwo rolne nie ma dostępu do miejskiej sieci wodociągowej? Przed Tobą prawdziwe wyzwanie – budowa studni głębinowej, która stanie się głównym źródłem wody do celów bytowych, podlewania ogrodu czy prowadzenia niewielkiej działalności. Zazwyczaj wykonuje się ją poprzez ręczne albo mechaniczne wiercenie, ale sama technologia odwiertu to tylko jeden z elementów całej układanki – równie ważne są kwestie formalne, warunki geologiczne, dobór pompy oraz późniejsze zabezpieczenie instalacji.
Co musisz wiedzieć, zanim przystąpisz do pracy? Sprawdź, jak krok po kroku wygląda budowa studni głębinowej – od wyboru miejsca i określenia głębokości, przez wykonanie odwiertu, aż po montaż osprzętu i pierwsze uruchomienie. Studnia głębinowa to pionowe ujęcie wód podziemnych, czyli po prostu otwór wiercony do poziomu wodonośnego. Stały pobór wody ze studni umożliwia odpowiednio dobrana pompa głębinowa. Dobrze zaprojektowana i wykonana studnia może służyć nawet kilkadziesiąt lat, pod warunkiem prawidłowego wiercenia, właściwego zabezpieczenia rur, dobrania odpowiednich filtrów oraz regularnej kontroli jakości wody.
Gdzie powinna stanąć studnia głębinowa?
Pierwszym etapem budowy jest znalezienie miejsca, w którym studnia stanie. Metody zazwyczaj są dwie. Najpopularniejszy sposób to odszukanie planów i map geologicznych działki, gdzie znajdują się informacje na temat położenia wód gruntowych i podziemnych. Jeśli takie dane nie istnieją lub dostęp do nich jest utrudniony, badania można zlecić geologowi, który przygotuje profesjonalną dokumentację warunków wodno-gruntowych.
Równolegle warto zapoznać się z aktualnymi wymaganiami formalnymi dotyczącymi lokalizacji ujęcia wody – odległości od granicy działki, budynków, szamba czy przydomowej oczyszczalni. Szerzej kwestie prawne omawia poradnik: "Budowa studni głębinowej – przepisy. Co warto wiedzieć?". Dzięki temu już na etapie planowania unikniesz sytuacji, w której wywiercone ujęcie trzeba będzie przenieść lub dodatkowo zabezpieczać.
Inny sposób wyznaczenia miejsca to różdżkarstwo. Radiesteta przy pomocy „różdżki” określa lokalizację „cieków wodnych” i „podziemnych zbiorników wodnych”. Choć taka niekonwencjonalna metoda lokalizacji wód podziemnych wymyka się naukowym schematom, wciąż decyduje się na nią wielu inwestorów, przeważnie w połączeniu z przynajmniej podstawową analizą geologiczną.
Na jaką głębokość należy wykopać (wywiercić) studnię?
W tym przypadku szczególnie duże znaczenie ma wykonanie badań geologicznych terenu. W ten sposób można poznać warunki hydrologiczne panujące na działce, a także ustalić obszar, na którym może być wywiercona studnia głębinowa. Informacje tego typu są także ważne z punktu widzenia doboru średnicy rury, długości filtra i głębokości jego położenia. Często to właśnie geolog podpowiada, czy bardziej opłacalna będzie jedna, głęboka studnia, czy np. płytsze ujęcie pomocnicze.
Studnia powinna być położona w miejscu maksymalnie oddalonym od potencjalnych źródeł zanieczyszczeń. Najlepiej wywiercić ją z dala od szamba, kanalizacji, przydomowej oczyszczalni ścieków, kompostownika, wybiegów dla zwierząt czy przydrożnego rowu. To nie tylko kwestia przepisów, ale przede wszystkim bezpieczeństwa sanitarnego wody pitnej. Jeśli rozważasz, czy inwestycja w ujęcie ma sens ekonomiczny, warto zajrzeć do artykułu: "Czy warto inwestować w studnię głębinową? Zalety i koszty".
Wiercenie studni głębinowej – przebieg prac
Gdy miejsce wykonania studni głębinowej zostanie już ustalone, wykonuje się odwiert pod stalową rurę osłonową, której zadaniem jest odcięcie dostępu płytkich wód gruntowych. Następnie trzeba dowiercić się do warstwy wodonośnej o odpowiedniej wydajności. Kluczowe jest utrzymanie pionowości odwiertu i zachowanie właściwej średnicy otworu.
Kolejny etap to zabudowanie odwiertu przy pomocy atestowanych rur wykonanych z tworzywa sztucznego PVC. Dzięki temu powstaje przestrzeń pierścieniowa między filtrami a ścianą odwiertu. Przestrzeń tę wypełnia się żwirem filtracyjnym, który stabilizuje ściany otworu i dodatkowo pełni funkcję naturalnego filtra wstępnego. Na odpowiedniej wysokości wykonuje się też uszczelnienie – tzw. korki i pierścienie bentonitowe, które ograniczają migrację zanieczyszczonych wód z wyższych warstw.
Po uszczelnieniu wywierconego otworu wykonuje się pompowanie oczyszczające aż do uzyskania właściwej jakości i klarowności wody. Ten etap może trwać od kilku godzin do kilku dni – zależnie od warunków gruntowo-wodnych oraz wydajności warstwy wodonośnej. Pompowanie pozwala też w praktyce ocenić faktyczną wydajność studni i dobrać do niej docelową pompę.
Dobór pompy głębinowej do studni
Na sam koniec zostaje zamontowana pompa głębinowa. Jej wybór zależy od wielu czynników i powinien uwzględniać między innymi wydajność studni, jej głębokość, średnicę rury studziennej, wysokość podnoszenia, długość rurociągów poziomych oraz szacowane zapotrzebowanie na wodę w danym gospodarstwie domowym. Źle dobrana pompa może prowadzić do przegrzewania urządzenia, kawitacji lub zbyt częstego załączania, co w praktyce skraca jej żywotność.
Przed zakupem warto dokładnie przeanalizować poradnik" "Jak dobrać średnicę pompy głębinowej?" oraz zapoznać się z tematami zebranymi w dziale poradnik: wszystko o pompach – wybór, montaż, konserwacja. Jeśli szukasz konkretnej pompy, dobrym punktem startowym będzie kategoria pompy głębinowe, gdzie znajdziesz modele dopasowane zarówno do studni wierconych, jak i kręgowych.
Filtracja i uzdatnianie wody ze studni
Nawet najlepiej wykonany odwiert nie gwarantuje idealnej jakości wody. W wielu rejonach Polski problemem jest nadmiar żelaza i manganu, podwyższona twardość, a lokalnie także obecność innych zanieczyszczeń. Dlatego po zakończeniu wiercenia warto zlecić badanie wody w akredytowanym laboratorium, a na podstawie wyników dobrać odpowiedni odżelaziacz wody lub zmiękczacz. Kompletny zestaw: studnia, pompa głębinowa, zbiornik hydroforowy i stacja uzdatniania pozwala stworzyć stabilne, bezpieczne ujęcie wody do celów bytowych.
Ile kosztuje wywiercenie studni głębinowej?
Chcesz wiercić studnię głębinową? Musisz zatem poznać koszty wiercenia studni głębinowej, które wiążą się z takim przedsięwzięciem. Ich źródłem jest nie tylko sam odwiert, ale również konieczność wykonania wspomnianych wyżej prac geologicznych, dokumentacja hydrologiczna, ewentualne uzyskanie pozwoleń wodnoprawnych, a także wszelkie opłaty administracyjne. Do tego trzeba doliczyć koszt pompy, armatury, okablowania, zbiornika hydroforowego oraz ewentualnej stacji uzdatniania.
Ostateczny koszt inwestycji zależy zazwyczaj od warunków, jakie panują na działce. Im płycej położona jest warstwa wodonośna i im lepsza jakość wody, tym koszty mogą być niższe. Ceny odwiertów różnią się także ze względu na region kraju oraz stopień skomplikowania prac. Jeśli chcesz zobaczyć szczegółowe przykłady i widełki cenowe, zajrzyj do artykułu: "Ile kosztuje studnia głębinowa? Koszty budowy i eksploatacji".
Szacunkowy koszt budowy studni głębinowej wraz z pompą i podstawową armaturą może wynosić od kilku do nawet kilkunastu tysięcy złotych. W przypadku rozbudowanych instalacji (z dużym zbiornikiem, automatycznym podlewaniem ogrodu i rozbudowaną stacją uzdatniania) należy liczyć się z jeszcze większymi wydatkami, które jednak często zwracają się w perspektywie wieloletniej eksploatacji.
Samodzielnie czy z firmą?
Do samodzielnego wykonania odwiertu niezbędna jest spora fachowa wiedza, doświadczenie hydrogeologiczne oraz stosunkowo kosztowny sprzęt. Wielu inwestorów decyduje się zatem na skorzystanie z usług profesjonalnej firmy wiertniczej. Poszukując wykonawcy, warto skupić się na lokalnych przedsiębiorcach, co obniża koszty dojazdu i ułatwia ewentualny serwis. Kluczowe jest ustalenie z wyprzedzeniem zakresu usługi (tylko odwiert, czy również dobór pompy, montaż armatury, badanie wody) oraz pisemne potwierdzenie parametrów gwarantowanej wydajności studni.
Decydując się na konkretną firmę, należy ustalić ostateczny koszt budowy studni głębinowej, a także zakres usługi i czas jej wykonania. Warto zasięgnąć opinii lokalnych klientów lub poszukać informacji w internecie. Pamiętaj, że „najtaniej” rzadko idzie w parze z wysoką jakością. Źle wykonany odwiert może skutkować częstymi awariami pompy głębinowej, zamulaniem filtra lub obniżeniem wydajności studni po kilku latach użytkowania.
Przed rozpoczęciem inwestycji koniecznie zapoznaj się też z aktualnymi przepisami dotyczącymi budowy studni głębinowej oraz wymaganymi odległościami od budynków i instalacji. To pozwoli uniknąć problemów formalnych i kosztownych przeróbek w przyszłości.
Jaką pompę do studni głębinowej wybrać?
Pompy głębinowe montuje się w studni kilka, a niekiedy kilkanaście metrów pod ziemią. Wymiana lub naprawa takiego urządzenia jest zarówno kosztowna, jak i bardzo pracochłonna. Wybór pompy głębinowej warto zatem poprzedzić dokładną analizą potrzeb i możliwości oraz parametrycznym doborem urządzenia do konkretnego ujęcia. Znaczenie ma nie tylko maksymalna wysokość podnoszenia i wydajność, ale także tolerancja na piasek, średnica pompy, rodzaj silnika (olejowy czy wodny) i zabezpieczenia przed suchobiegiem.
W WaterMark znajdziesz wiele świetnych jakościowo modeli pomp różniących się między sobą parametrami roboczymi, zasilaniem, konstrukcją hydrauliczną oraz gabarytami. Jeśli szukasz urządzenia, które będzie pracować bezawaryjnie przez wiele lat, skontaktuj się z naszym działem obsługi klienta – doradzimy, jaki model najlepiej sprawdzi się w Twojej studni i instalacji.